ΝΑΡΘΗΚΑΣ Ι.ΝΑΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΕΤΕΩΡΟΥ

ληροφορίες για την οσιακή μορφή του μοναχού Αναστασίου αντλούμε από το βίο του Αγίου Αθανασίου του Μετεωρίτη, του οποίου υπήρξε συνασκητής στο στύλο του Αγίου Πνεύματος.

Όταν ο Αθανάσιος πήγε στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να πείσει τον γέροντα του Γρηγόριο να τον πάρει μαζί του, εκείνος τον πρόσταξε να επιστρέψει πίσω στη λιθόπολη και να βάλει επικεφαλής της μοναστικής κοινότητας στο Στύλο τον ιερομόναχο Αναστάσιο «… εκέλευσεν αυτόν επιστραφήναι εν τη λιθοπόλει και καταστήσαι άρχειν εν των Στύλο τον εν ιερομονάχοις Αναστάσιον…»

Επιστρέφοντας όμως, βρήκε τον Αναστάσιο πεθαμένο. Ο όσιος Αναστάσιος, ταπεινός στο έπακρο, είχε απαιτήσει από τους παρευρισκόμενους αδελφούς να μην ενταφιάσουν το σώμα του αλλά να το πετάξουνε ως μίασμα, τροφή στα πετεινά του ουρανού και στα θηρία «…ος δι’ άκραν ταπείνωσιν επιτιμήσας τους συνόντας αυτώ αδελφούς του μη ταφής αξιώσαι το σώμα αυτού, αλλ’ ως τι άγος επιρρίψαι τούτο τοις πετεινοίς και θηρίοις βοράν…».

Πράγματι, μετά το θάνατό του, οι υπόλοιποι αδελφοί άφησαν, σύμφωνα με την υποθήκη του, το σώμα του μέσα σε ένα κοίλωμα του βράχου, όπου το κατέτρωγαν τα κοράκια. Ένα από αυτά, κρατώντας με το ράμφος του τον αντίχειρα, όταν ήλθε ο Αθανάσιος πήγε και κάθησε κοντά του και άρχισε να τρώει το νεκρό δάκτυλο «… ελθόντος του Αθανασίου, πλησίον αυτού καθίσας, τούτον ήσθιεν».

Μόλις το είδε ο Αθανάσιος και διαπίστωσε ότι το δάχτυλο αυτό ήταν του Αναστασίου μετά από την εντολή που είχε αφήσει, βιαστικά πήγε στην σπηλιά, όπου βρισκόταν και το υπόλοιπο σώμα του και αφού το έπλυνε με τα δάκρυά του και το περιμάζεψε με τα χέρια του, το έθαψε. Διότι ο Αναστάσιος ήταν άνθρωπος ενάρετος και αξιοσέβαστος στον κόσμο «… και το επίλοιπον σώμα τοις δάκρυσιν αυτού πλύνας και ταις χερσί συλλέξας, ταφή παραδίδωσιν ην γαρ των εναρέτων και κατά κόσμον αιδέσιμος».

Η περίπτωση του Αναστασίου, που ζήτησε να στερηθεί ταφής, είναι ένζηλος εφαρμογή του περί μετανοίας κεφαλαίου του αγίου Ιωάννη της Κλίμακος.

Εκεί, περιγράφοντας ο άγιος Ιωάννης με έκπληξη «τη φυλακή των μετανοούντων», αναφέρει μεταξύ των άλλων εκδηλώσεων της άκρας μετανοίας τους την αίτηση για στέρηση ταφής: «Ου μη γαρ, ου μη κρύψω ουδέ ταύτην αυτών των μακαρίων όντως ηλεημένην ταπείνωσιν και συντετριμμένην προς Θεόν αγάπην και μετάνοιαν. Μέλλοντες προς Κύριον πορεύεσθαι και τω αδεκάστω βήματι παρίστασθαι οι καλοί εκείνοι της χώρας της μετανοίας πολίται, οπήνικα τις αυτών εν τω παντί εθεώρει εαυτόν, τούτο δια του προεστώτος αυτών εδυσώπουν τον μέγα μεθ’ όρκων του μη καταξιωθήναι αυτούς ανθρωπίνης ταφής, αλλά δίκην αλόγων η εν τω ρείθρω του ποταμου η εν τω αγρω τοις θηρίοις παραδοθηναι, οπερ πολλάκις εποίησεν υπακούσας ο της διακρίσεως λύνος, ψαλμωδίας απάης και τιμης εστερημένους εξοδιάσθαι κελεύσας».